Wystawy historyczne

SALON DWORSKI

Wystawa upamiętnia dzieje szlachecko-ziemiańskiej rodziny Lutosławskich, która mieszkała w Drozdowie od końca wieku XVIII po XX. Salon jest wyposażony w typowy zestaw stylowych mebli oraz współczesny fortepian. Pomieszczenie jest miejscem uroczystości i różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych takich jak koncerty muzyki poważnej czy konferencje naukowe.
Wśród stylowych mebli na ekspozycji znajdują się przedmioty niegdyś należące do rodziny Lutosławskich. Zachowały się między innymi pamiątki po Marii ze Szczygielskich pierwszej żonie Franciszka Dionizego Lutosławskiego. Na wystawie znajduje się obraz upamiętniający tę dziedziczkę zmarłą w 1868 roku. Został on zamówiony przez jej małżonka u Franciszka Kostrzewskiego. Marię przedstawiono w czerni symbolizującej żałobę narodową po powstaniu styczniowym.
Zobaczyć możemy też pamiątki po dzieciach z tego związku: portret Wincentego Lutosławskiego (profesora filozofii) namalowany przez Jana Januszewskiego (1945) oraz zdjęcie Stanisława Lutosławskiego i jego małżonki Marii z Jabłońskich. Ekspozycję urozmaicają bogato zdobione fotele, które zamówił Franciszek Dionizy Lutosławski w trakcie przygotowań do małżeństwa. Meble te wykonał w Warszawie stolarz Simler.
Drobne przedmioty związane z rodziną Lutosławskich wyeksponowano w biedermeierowskiej serwantce. To bibeloty, dokumenty, zdjęcia i publikacje twórców kultury z rodu Lutosławskich. Znalazł się tu prawdziwy unikat: kryształowy kielich z 1834 roku zawierający dedykację: „Niech żyje jedność familii Grabowskich”. Napis odnosi się do rodziny żony nestora rodu z Drozdowa Wincentego Jakuba Lutosławskiego – Józefy z Grabowskich.

Każdy, mały lub duży, element tej wystawy posiada własną historię. Na przykład o szafie „bieliźniarce” z początku XX wieku mówi się, że skrywa w sobie ślady zniszczeń po bolszewickiej inwazji z roku 1920, gdy wojska najeźdźców zajęły i zdewastowały drozdowski dwór…

GABINET PAMIĘCI ROMANA DMOWSKIEGO

Gabinet Pamięci Romana Dmowskiego to ekspozycja, która koncentruje się na dwóch wątkach tematycznych: działalności Dmowskiego jako ważnego w polskiej historii polityka i męża stanu oraz jego przyjaźni z rodziną Lutosławskich z Drozdowa.
Największą zasługą Dmowskiego jest jego wkład w odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz walka o granice odrodzonego państwa na konferencji pokojowej w Paryżu, zwieńczona podpisaniem, wspólnie z Ignacym Janem Paderewskim, Traktatu Wersalskiego w dniu 28 czerwca 1919 roku. Oprócz tego Dmowski był ważnym myślicielem politycznym oraz liderem jednego z najważniejszych ruchów politycznych w polskiej historii, czyli Narodowej Demokracji. Dlatego na wystawie zobaczyć możemy reprodukcje zdjęć oraz reprodukcję mapy z okresu konferencji paryskiej, oryginalne wydania książek autorstwa lidera endecji z I połowy XX wieku, a także unikatowe przedwojenne emblematy związane z ruchem demokratyczno-narodowym. O znaczeniu Dmowskiego jako polityka znanego nie tylko w kraju, ale również na arenie międzynarodowej, świadczy także kompilacja fragmentów artykułów prasowych stanowiących ważne świadectwa historyczne i zarazem zapis licznych aktywności Dmowskiego. To gazety polskie, amerykańskie, francuskie i belgijskie.

PIĘKNO PRACOWITEGO ŻYCIA- DZIEJE I DOKONANIA RODZINY LUTOSŁAWSKICH

Wystawa ukazuje historię rodziny Lutosławskich – właścicieli majątku rolno-przemysłowego w Drozdowie pod Łomżą. Następujące po sobie kolejne pokolenia tego zasłużonego rodu przypomina drzewo genealogiczne z rodowym klejnotem Lutosławskich – herbem Jelita, którego powstanie jest datowane na wiek XIV. Poznajemy historię majątku drozdowskiego jako jednego z najlepiej prosperujących w tej części kraju i autora tej świetności – Franciszka Dionizego Lutosławskiego (1830-1891). Jego najważniejszą inwestycją było założenie w Drozdowie browaru, który stał się słynny na ziemiach polskich i za granicą. Na wystawie jest wyeksponowana makieta kompleksu budynków browaru oraz oryginalne butelki i beczki. Jako że Lutosławscy byli działaczami towarzystw rolnych i przemysłowych w dużej gablocie ekspozycyjnej umieszczono wybór książek i broszur autorstwa wybranych przedstawicieli rodu piszących o sprawach gospodarczych i technicznych.

Zobaczyć możemy najważniejsze postaci tego rodu.

Nie mogło wśród nich zabraknąć najsłynniejszego z Lutosławskich – kompozytora muzyki poważnej Witolda Lutosławskiego. Możemy przeczytać o jego karierze i dzieciństwie w Drozdowie. Wyeksponowane są także wybrane utwory mistrza.

Drugim wśród najbardziej znanych Lutosławskich był filozof profesor Wincenty Lutosławski. Z nim związany jest szczególny eksponat, swoista perła wśród muzealnych zasobów – biurko podróżne uczonego pochodzące z końca XIX wieku. Z nim podróżował do wielu krajów na całym świecie, a zasięg tym podroży ukazuje mapa wędrówek filozofa z Drozdowa. Zobaczyć też możemy kolekcję oryginalnych wydań książek profesora Lutosławskiego. Ekspozycja upamiętnia również pracę społeczną i kulturową pań z rodu Lutosławskich. To między innymi publikacje i życiorys Sofii Casanovy Lutosławskiej – poetki, pisarki, reportażystki, żony filozofa Wincentego Lutosławskiego. Upamiętniona jest Paulina Lutosławska – dziedziczka niosąca pomoc potrzebującym, fundatorka ochronki w Drozdowie do której uczęszczało kilkadziesiąt dzieci, a która to ochronka, w pewnym momencie (z racji prowadzonej pracy oświatowej), stała się przedmiotem zainteresowania carskiej policji, co przypominają skany dokumentów prowadzonego przez zaborcę dochodzenia. Trzecią ważną kobietą jest ostatnia dziedziczka Drozdowa – Maria z Lutosławskich Niklewiczowa. Poznać możemy jej losy i niezłomną wolę ocalenia rodzinnego dworu po II wojnie światowej. „Panią Marię” upamiętnia portret namalowany przez Romana Borawskiego.

KAPŁAN-HARCERZ-OBYWATEL. WYSTAWA O KSIĘDZU PRAŁACIE DOKTORZE KAZIMIERZU LUTOSŁAWSKIM

Ekspozycja prezentuje w atrakcyjnej formie graficznej życie i twórczość księdza Kazimierza Lutosławskiego (1880-1924) – jednego z najważniejszych twórców harcerstwa.

Ksiądz Lutosławski zaprojektował Krzyż Harcerski (wystawa prezentuje jego bogatą symbolikę), a swoimi artykułami i broszurami znacznie przyczynił się do pogłębienia wymiaru ideowego i moralnego polskiego skautingu.

Był również nietuzinkowym politykiem, ważną postacią obozu Narodowej Demokracji, posłem na Sejm (prawo umożliwiało osobom duchownym zasiadanie w parlamencie), wyrazistym i erudycyjnym mówcą. W pierwszych latach istnienia niepodległej Drugiej Rzeczypospolitej był osobą powszechnie znaną jako duszpasterz, rekolekcjonista, wychowawca młodych, publicysta oraz ksiądz-poseł.
Na wystawie są zaprezentowane pierwsze wydania publikacji księdza Lutosławskiego o tematyce harcerskiej, politycznej i filozoficznej, jak również jego praca doktorska opublikowana w języku niemieckim. Zobaczyć możemy ornaty liturgiczne z I połowy XX wieku, używane do odprawiania Mszy św. w drozdowskim kościele (niewykluczone, że sprawował w nich liturgię ksiądz Lutosławski).