Wystawy przyrodnicze
Ryby, ptaki, ssaki, rośliny - zobaczysz u nas piękny świat przyrody.
Nasze wystawy przyrodnicze:
- Podwodny świat sześciu kontynentów
- Ziołowe tajemnice. Rośliny lecznicze Doliny Narwi
- Przyroda Kotliny Biebrzańskiej
PODWODNY ŚWIAT SZEŚCIU KONTYNENTÓW
6 kontynentów, 21 akwariów i ponad 70 gatunków – to w wielkim skrócie opis naszej najnowszej, otwartej w roku 2025, wystawy stałej.
Ten podwodny świat obserwujemy w dużych akwariach o pojemności od 250 do 500 litrów. Znajdują się w nich ryby słodkowodne z Europy, Azji, Ameryki Południowej i Północnej, Australii i Afryki. Każdy kontynent reprezentują wybrane gatunki, o których możemy dowiedzieć się ważnych informacji oraz zobaczyć na podświetlonych mapach miejsce występowania.
Dzięki zastosowanym efektom wizualnym i dźwiękowym, wystawa ma wyjątkowy klimat.
Z gatunków występujących w Polsce można obejrzeć między innymi suma, płocie, okonie, krasnopióry czy różanki. Z innych części świata są egzotyczne pięknie „błyszczące” neony, skalary, pielęgnice, buszowce, duchy amazońskie, tęczanki, gurami syjamskie czy wielopłetwce senegalskie.
Nie mogło oczywiście zabraknąć mięsożernych piranii czerwonych z Ameryki Południowej – groźnego, przyciągającego dużą uwagę gatunku.
Zobaczyć możemy także rybę trudną do spotkania w naturze i rzecz jasna w hodowli, mianowicie ślepca jaskiniowego, który żyje w zalanych jaskiniach, na przykład na terenie Meksyku. Ze względu na specyficzne warunki życia u tej ryby nie wykształcił się narząd wzroku.
Innym ciekawym gatunkiem jest pochodzący z Afryki prapłetwiec brunatny (można go spotkać chociażby w rozlewiskach Nilu), który dorasta do 1 m długości i osiąga nawet 4 kg wagi. To ryba dwudyszna (może oddychać powietrzem atmosferycznym). Gdy równiny zalewowe wysychają, potrafi przetrwać trudny czas, aż do pory deszczowej, tworząc kokon ze ślizu połączonego z mułem.
ZIOŁOWE TAJEMNICE. ROŚLINY LECZNICZE DOLINY NARWI
Wystawa „Ziołowe tajemnice. Rośliny lecznicze Doliny Narwi” to podróż w świat roślin, które spotkać możemy na terenie „przyrodniczego serca Ziemi Łomżyńskiej” jakim jest rzeka Narew i okalające ją tereny. Zobaczymy tu panoramę narwiańskiej doliny, zdjęcia siedlisk, gabloty z modelami roślin. Zwiedzić możemy również chatkę zielarki by poczuć klimat przeszłości i zapachy ziół.
Wystawa prezentuje aż 80 gatunków roślin oraz ukazuje 6 siedlisk, wśród których znajdują się także wyjątkowe narwiańskie starorzecza. Są to rośliny mające przeróżne zastosowanie – używamy je w leczeniu i profilaktyce; są też takie, które wykorzystać możemy w kuchni, a z innych produkowane są kosmetyki i suplementy diety służące urodzie.
Jakie rośliny możemy tu poznać?
To między innymi: żywokost lekarski, dziurawiec, kocanki piaskowe, lebiodka pospolita, bluszczyk kurdybanek, skrzyp polny, dziewanna kutnerowata, rdest ptasi, fiołek polny, stokrotka pospolita, macierzanka, kukułka krwista, podagrycznik pospolity, babka zwyczajna, manna jadalna, grzybienia białe, wiązówka błotna i wiele innych.
O ich właściwościach i zastosowaniu możemy przeczytać dzięki kartom opisu roślin.
PRZYRODA KOTLINY BIEBRZAŃSKIEJ
Ekspozycja, która obejmuje eksponaty przyrodnicze pozyskane przez muzeum w trakcie 40-letniej historii. Wcześniej większość z nich była prezentowana w ramach oddzielnych wystaw w budynku dworu Lutosławskich. Obecnie muzeum tworzy nowe wystawy przyrodnicze w wybudowanym do tego celu pawilonie ekspozycyjnym, które będą oddane do użytku w roku 2026 (część eksponatów z tej ekspozycji wejdzie w ich skład).
Aktualnie prezentowana wystawa obejmuje trzy sekcje:
1. Szata roślinna Kotliny Biebrzańskiej
To duża plansza przedstawiająca przekrój przez dolinę Biebrzy i cztery główne strefy porastane przez różne zbiorowiska roślinne – od strefy zalewowej po strefą brzeżną.
2. Ptaki Kotliny Biebrzańskiej
Kilkadziesiąt gatunków ptaków prezentowanych w 12 gablotach. Trzy gabloty są poświęcone batalionowi – wyjątkowemu ze względu na swój wygląd (charakterystyczna grzywa) i przypisywany mu tytuł „ptasiego symbolu Kotliny Biebrzańskiej”.
Zobaczyć tu możemy ptaki gniazdujące na różnych terenach: wodno-błotne (np. błotniak łąkowy, derkacz, rybitwa białoskrzydła), przy brzegach rzek i starorzeczach (np. bąk, perkoz dwuczuby, gęś gęgawa); terenach łąkowych, corocznie zalewanych wiosną (np różeniec, derkacz, rybitwa zwyczajna); na łąkach poza strefą zalewów (np. płaskonos, rycyk, kulik wielki); na terenach zakrzaczonych torfowisk (np. cietrzew, wodnik, sowa błotna); w podmokłych brzezinach (cyraneczka, puszczyk, droździk); w olsach (np. bocian czarny, słonka, puchacz).
Nie mogło oczywiście zabraknąć ptaków szponiastych takich jak orzeł przedni, orlik grubodzioby czy sokół.
Najważniejszym z nich jest król polskich ptaków – piękny i majestatyczny bielik (największy ptak szponiasty w naszym kraju).
3. Ssaki Kotliny Biebrzańskiej
Są tu zgromadzone okazy zwierząt żyjących współcześnie i szczątki ssaków wymarłych (tur i mamut). Możemy zobaczyć dzika, sarnę z młodym, borsuka, wilka czy rysia. Z mniejszych ssaków na wystawie pokazano tchórza, kunę leśną, kumę domową oraz zająca szaraka. Są też ssaki owadożerne (jeż, kret) i gryzonie (badylarka, nornik bury i północny, karczownik, mysz polna).
Największą uwagę zwraca „król bagien biebrzańskich”, czyli łoś (prezentujemy: klępę, łoszaka oraz medalion dorosłego byka).
Galeria
