„Pan Roman. Wspomnienia o Romanie Dmowskim” – Maria Niklewiczowa

Cena: 65 zł

II wydanie reprintu 2025, oprawa twarda, format B5, stron 340

Oddajemy do rąk Czytelników reprint książki niezwykłej, bardzo ważnej w polskim piśmiennictwie historycznym. „Pan Roman. Wspomnienia o Romanie Dmowskim” Marii Niklewiczowej to świadectwo o jednym z najważniejszych polskich polityków w wieku XX, postaci bez której nie można mówić o pełnym zrozumieniu dziejów naszego kraju. Autorka była członkinią zacnego ziemiańskiego rodu, córką Sofii i Wincentego Lutosławskich, hiszpańsko-polskiego małżeństwa zaprzyjaźnionego z Dmowskim. „Pana Romana” poznała jako młoda dziewczyna w Krakowie, w prowadzonym przez rodziców salonie towarzyskim, gdzie spotykała się ówczesna elita intelektualna (Kossak, Reymont, Wyczółkowski, Wyspiański i in.). Książka opowiada historię tej przyjaźni, od „lat krakowskich”, czyli przełomu wieków XIX i XX, aż po ostatnie miesiące życia Dmowskiego w Drozdowie, majątku Lutosławskich, własności Marii Niklewiczowej i jej męża Mieczysława (nota bene bardzo dobrego przyjaciela Dmowskiego). To właśnie w tej nadnarwiańskiej miejscowości, w uroczym dworku będącym dziś siedzibą muzeum, Roman Dmowski zmarł 2 stycznia 1939 roku.

Maria Niklewiczowa podczas trudnych lat II wojny światowej podjęła decyzję, by zostawić przyszłym pokoleniom trwały ślad tych przyjacielskich i ideowych związków. Tak powstały wspomnienia, które w formie maszynopisu były przechowywane w Bibliotece Jagiellońskiej i wykorzystywane jedynie przez badaczy. W roku 2001 zostały wydane po raz pierwszy przez Wyższą Szkołę Humanistyczną w Pułtusku, obecnie Akademię Humanistyczną im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku – filię Akademii Finansów i Biznesu Vistula. Przypominamy w formie reprintu właśnie to jedyne wydanie, albowiem jest wykonane wzorcowo, zarówno pod względem redakcyjnym i edytorskim jak również jeśli chodzi o opracowanie naukowe. Ostatni aspekt jest efektem pieczołowitej i stojącej na wysokim poziomie merytorycznym pracy profesora Tomasza Witucha.

Nie ulega wątpliwości, że książka Marii Niklewiczowej to lektura obowiązkowa zarówno dla historyków zajmującym się Dmowskim, jak również wszystkich zainteresowanych życiem i dokonaniami lidera Narodowej Demokracji.