Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie posiada pokaźny zbiór książkowy o nazwie „Biblioteka Lutosławskich”, na który składa się wiele prac i artykułów przedstawicielek i przedstawicieli ziemiańskiego rodu z Drozdowa. W kompletowaniu i uzupełnianiu tego zbioru nieocenioną rolę należy przypisać Sławomirowi Zgrzywie. Jest on członkiem Rady Muzeum (I i II kadencji), bibliofilem, znakomitym znawcą historii Ziemi Łomżyńskiej i rodziny Lutosławskich, byłym Wojewodą Łomżyńskim i Marszałkiem Województwa Podlaskiego.
W ostatnich miesiącach Sławomir Zgrzywa przekazał drozdowskiemu muzeum niezwykle ciekawe, wręcz unikatowe, książki oraz zbiory prasy. Jest to kolejny wkład w rozwój „Biblioteki Lutosławskich”. Już kilka lat temu dostarczył pokaźną ilość publikacji, wśród których znalazły się prace filozoficzne profesora Wincentego Lutosławskiego oraz powieści jego córki, Izabelli z Lutosławskich Wolikowskiej – wszystko oryginalne wydania z początku XX wieku oraz okresu II Rzeczypospolitej.
W ubiegłym roku podarował muzeum zbiory prasy, w której znaleźć możemy artykuły autorstwa Lutosławskich, wzmianki o nich lub wywiady. To takie tytuły jak „Ilustrowany Kurier Codzienny”, „Myśl Narodowa”, „Filomata” czy „Tygodnik Polski”. Pisali do tych pism między innymi najbardziej czynni na polu publicystyki ksiądz Kazimierz Lutosławski oraz filozof Wincenty Lutosławski. Unikatem jest pismo hiszpańskie „La Esfera” z 1925 roku, w którym został opublikowany obszerny artykuł na temat Sofii Casanovy Lutosławskiej wraz z pięknymi zdjęciami górnego dworu w Drozdowie oraz hiszpańsko-polskiej poetki i pisarki (żony profesora Wincentego Lutosławskiego) wraz z trzema córkami i ich mężami.
Nowym wzbogaceniem księgozbioru są podarowane przez Sławomira Zgrzywę podczas inauguracji II kadencji Rady Muzeum (24 kwietnia 2022) trzy bibliofilskie perełki. Pierwszą są „Roczniki Gospodarstwa Krajowego” z 1862 roku z informacją o podróżach rolniczych Franciszka Dionizego Lutosławskiego. Przypomnijmy, że podczas podróży po różnych krajach zachodnich, właściciel Drozdowa poznawał najlepsze technologie uprawy i hodowli, a następnie sprowadzał je i wykorzystywał w swoim majątku. Ciekawy jest też tom V pisma „ELEUSIS” z 1909 roku z tekstem Wincentego Lutosławskiego na temat Juliusza Słowackiego. Pismo było związane z założonym przez filozofa z Drozdowa stowarzyszeniem ELEUSIS o charakterze patriotyczno-religijnym. Spod skrzydeł tej organizacji odwołującej się do filozofii polskiego mesjanizmu i dzieł wielkich wieszczów (w tym Słowackiego), wyszło wiele znakomitych postaci, zasłużonych dla naszego kraju. Trzecim wydawnictwem jest rozprawa księdza doktora Kazimierza Lutosławskiego „O potrzebie filozofii w wykształceniu rolnika-obywatela. Cztery listy do przyjaciela” pochodząca z roku 1913. Od razu trzeba wyjaśnić, że określenie rolnik-obywatel użyte w tytule znaczyło po prostu to samo co ziemianin, członek warstwy społecznej ziemiaństwa. Znamienna jest dedykacja książki: „księstwu Witoldostwu Czartoryskim z Pełkiń”. Była to rodzina wybitnych patriotów, władająca bardzo dużym majątkiem rolno-przemysłowym, zaangażowana w sprawy kraju, z którą ksiądz Lutosławski był zaprzyjaźniony. Czartoryscy gościli w Drozdowie na jego Mszy prymicyjnej w roku 1912. Książę Witold podarował wtedy parafii drozdowskiej piękny kielich mszalny. Ta niewielka rozprawa ma wartość uniwersalną i ponadczasową, ponieważ filozofia – jak napisał ksiądz Lutosławski – „podnosi realność życia, sprowadzając wartość i wagę spraw doczesnych i materialnych do ich właściwej miary”.
Tomasz Szymański (kustosz)
