Czyn niepodległościowy ziemian łomżyńskich podczas I wojny światowej, to najnowsze z wydawnictw, jakie przygotowało Muzeum Przyrody w Drozdowie. Stanowi zbiór prac napisanych z okazji konferencji, która odbyła się w Drozdowie pod tym samym hasłem, w ramach wydarzenia "III Spotkanie pokoleń w kręgu kultury ziemiańskiej" 26 sierpnia 2016 r. W treści pracy odnaleźć można artykuły poświęcone aktywności społecznej i patriotycznej ziemian łomżyńskich w czasie I wojny światowej, jaką prowadzili na rodzinnej ziemi, ale też wszędzie tam gdzie pokierowały ich losy wojenne. Temat związany z braćmi Lutosławskimi i powrotami z Rosji dotyczy również historii wojennej ludności regionu łomżyńskiego.
Obok szerszych opracowań w pracy znalazły się także komunikaty wygłoszone przez zaproszonych gości. Utrwalono w ten sposób wypowiedzi Krystyny Witkowskiej (wnuczki Mariana Lutosławskiego), dr Agnieszki Łuczak z IPN w Poznaniu oraz Andrzeja Skarzyńskiego. W tych wypowiedziach odnaleźć można wspomnienia zachowane w dokumentach oraz pamięci mieszkańców regionu i wielopokoleniową łączność, jaka wyróżniała ziemiaństwo polskie w XX w. Zgodnie z formułą wydawniczą w treści publikacji znalazły się także historie rodzin i siedzib ziemiańskich. Przybliżono nazwy XIX-wiecznych folwarków szlacheckich w powiecie łomżyńskim oraz opowieść o historii rodu Skarzyńskich, właścicieli majątku Sakrzyn-Abramy.
Jest to kolejny tytuł wydawniczy, jaki powstał w związku z odbywającymi się z inicjatywy Muzeum Przyrody w Drozdowie konferencjami. Dotychczas ukazały się prace poświęcone Lutosławskim w kulturze polskiej, Wincentemu Lutosławskiemu, jego żonie Sofii, kompozytorowi Witoldowi Lutosławskiemu oraz przedstawicielkom i przedstawicielom elit prowincjonalnych.
Cena 20zł.
Spis treści
Józef Maroszek
Wstęp
CZĘŚĆ 1
CZYN NIEPODLEGŁOŚCIOWY ZIEMIAN ŁOMŻYŃSKICH PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ
Marcin Rydzewski
Aktywność społeczna i patriotyczna ziemian guberni łomżyńskiej w Rosji w latach 1915-1918
Marcin K. Schirmer
Działalność społeczna i patriotyczna ziemian w powiecie łomżyńskim w czasie I wojny światowej
Tomasz Szymański
Sprawa braci Lutosławskich
Maria Bauchrowicz-Tocka
Wokół zagadnień powrotów z Rosji w prasie łomżyńskiej
CZĘŚĆ 2
HISTORIE RODZIN I SIEDZIB ZIEMIAŃSKICH
Henryka Sędziak
Nazwy XIX-wiecznych folwarków szlacheckich w powiecie łomżyńskim
Marcin Rydzewski
Skarzyńscy herbu Bończa ze Skarzyna-Abramów
CZĘŚĆ 3
KOMUNIKATY
Krystyna Witkowska
Ziemianki łomżyńskie w czasie I wojny światowej
Agnieszka Łuczak
Wprowadzenie do tematu wystawy „Europa w rodzinie. Ziemiaństwo polskie w XX wieku”
Andrzej Skarzyński
Rodzinne wspomnienia o Skarzyńskich ze Skarzyna-Abramów
--------------------------------------------------------------------------------
Uczestnicy III Spotkania Pokoleń w Kręgu Kultury Ziemiańskiej – fotografie
Spis ilustracji
Indeks nazwisk
