Wprawdzie w minionym tygodniu był powszechnie świętowany tłusty czwartek i królował na stołach drożdżowy cymes pod nazwą pączek, ale nie o nim ma być tutaj mowa.
Chodzi mianowicie o pączki roślinne.  Germen – pączek. Gemma – drogi kamień. Tak wyszło, że gemmoterapia traktująca o pączkach roślinnych wzięła nazwę z drogich kamieni i można powiedzieć bardzo dobrze. Zasobność w substancje czynne pączków roślinnych jest przebogata. Warto się z nią zapoznać i zebrać surowiec. Przygotowanie preparatów jest nieskomplikowane i możliwe w warunkach domowych. Polecam opracowania dr H. S. Różańskiego
http://www.rozanski.ch/gemmoterapia/preview/pages/p19.htm

Gemmae Coryli – Pączki leszczyny

Surowiec. Leszczyna pospolita (orzech laskowy) Corylus acellana L. dostarcza pączki liściowe i pączki kwiatowe (najlepiej zbierać kwiatostany męskie). Kwiatostany męskie można zbierać już od stycznia i w lutym.  Do kwietnia pozyskujemy pączki liściowe. Suszyć w temperaturze pokojowej. Skład: flawonoidy (mirycetyna, kemferol, kwercetyna, rutina), śluzy, fitohormony, fitosterole, fitochinony, kwasy (chlorogenowy, benzoesowy, betulinowy, alantoinowy, katechinowy, salicylowy), garbniki, sacharydy, trójterpeny, olejek eteryczny, żywica.

Napar z kwiatów leszczyny i kwiatów męskich olchy: 1-2 łyżki kwiatów zalać 1 szklanką wrzącego mleka lub wody, odstawić na 20 minut pod przykryciem, przecedzić, osłodzić miodem. Pić przy przeziębieniu, bezsenności, depresji, osłabieniu i chorobach skórnych na tle zaburzeń hormonalnych i przemiany materii, 2-4 szklanki naparu dziennie.

Doskonałe są również syropy sporządzone na świeżych kwiatach olchy i leszczyny, które można sporządzić na miodzie, winie, roztworze wodno-alkoholowym cukru i sorbitolu. Sprawdzają się w kaszlu, przeziębieniu i chrypce.

Pączki olszy zastosowanie: choroby ginekologiczne (upławy, nadżerki, zapalenie przydatków, bolesne i nadmierne krwawienia miesiączkowe), hiperandrogenizm
u kobiet, niedobór testoteronu, nadmiar prolaktyny i progesteronu, miażdżyca, trądzik, w tym również sterydowy i androgenny, hirsutyzm (wirylizm), nowotwory, mlekotok, reumatyzm, bóle różnego pochodzenia, choroby gorączkowe, nieżyt przewodu pokarmowego, biegunka, nieżyty układu oddechowego, zapalenie nerek z krwiomoczem, choroba wrzodowa, hemoroidy, brodawczaki jelita grubego (+ glistnik jaskółcze ziele 1:1 - odwar), zatrucia, choroby alergiczne, obrzęki, przewlekłe schorzenia skórne, stany zapalne gardła, nosa i języka, bolesne nadżerki w jamie ustnej, choroby zakaźne.  Zewnętrznie (płukanki, okłady, przemywanie): trudno gojące się rany, ropnie, łojotok, wyprysk, atopowe zapalenie skóry, wirusowe choroby skóry, trądzik, łuszczyca, toczeń, liszaje, liszajce, owrzodzenia, nadżerki ginekologiczne, stany zapalne oczu (powiek, spojówek, rogówki, białkówki, gruczołów łzowych), wypadanie włosów, rozdwajanie końcówek włosów, brak połysku włosów, przedwczesne siwienie włosów (odwar). Stosowanie zewnętrzne skojarzyć z zażywaniem doustnym.
Preparaty i dawkowanie (pączki olchy = olszy)
1. Napar: 2 łyżki pączków liściowych lub kwiatowych zalać 2 szklankami wrzącej wody, odstawić na 20 minut, przecedzić. Pić 3-4 razy dziennie po 200 ml. Stosować również zewnętrznie.
2. Odwar: 3 łyżki pączków olchy oraz 2 łyżki szyszeczek olchowych (stare zdrewniałe kwiaty żeńskie olchy) zalać 3 szklankami wody, gotować 5 minut, odstawić na 30 minut, przecedzić. Pić 2-4 razy dziennie po 200 ml. Stosować zewnętrznie na skórę i włosy. Włosy (przedwcześnie siwiejące, wypadające, łamiące się, bez połysku) płukać co 5-7 dni lub wcierać we włosy.
3. Intrakt stabilizowany: 1 szklankę pączków świeżych lub suchych olchy zalać 500 ml gorącego alkoholu 40-60%. Wytrawić 7 dni, przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dziennie po 10 ml w 100 ml wody zdrojowej lub stosować zewnętrznie (pędzlowanie, przemywanie). Do płukanek 1 łyżka preparatu na 1 szklankę wody. Bolesne nadżerki i afty w jamie ustnej oraz wypryski i opryszczkę pędzlować kilka razy dziennie nierozcieńczonym intraktem

Intrakt stabilizowany pokrzywowy: 1 szklankę świeżego lub suchego surowca zalać 500 ml gorącego alkoholu. Macerować 7 dni, przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dziennie po 10 ml w 100 ml wody. Można wymieszać z miodem w proporcji 1:1 i zażywać 2 razy dziennie po 1 łyżce.
Ziołomiód: na każdą łyżkę miodu naturalnego dać 1 łyżeczkę mielonych świeżych pączków kwiatowych pokrzywy lub szczytów pędów i pół łyżeczki czystej wódki, wymieszać.  Po tygodniu zażywać 2 razy dziennie po 1 łyżce.
Tonik do skóry łojotokowej i trądzikowej oraz z plamami potrądzikowymi: do 100 ml spirytusu salicylowego wlać 100 ml intraktu pokrzywy lub soku z pokrzywy, wymieszać, dodać 100 ml wody zdrojowej, wymieszać. Skórę przemywać 2 razy dziennie.
Płyn na bóle stawów, kontuzje sportowe, nerwobóle i mięśniobóle: do 100 ml intraktu z pokrzywy wlać 50 ml spirytusu salicylowego, 50 ml spirytusu mrówkowego i 50 ml spirytusu kamforowego, wymieszać. Wcierać w chore miejsca kilka razy dziennie. Leczy również łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie mieszków włosowych i trądzik.
Wierzby i topole należące do rodziny Wierzbowate (Salicaceae) to znane i cenione rośliny lecznicze stosowane przez ludzi od dawna. Z XIX wieku (Zielnik Ekonomiczno -Techniczny J. Geralda-Wyżyckiego, 1845) jest poniższy tekst:
„Kora zawiera własności nader skuteczne przeciwko febrom zimnym, w tym względzie najlepszym jest surogatem chininy. W tym celu uciera się korę na proch i podaje choremu co 4 godziny po 20-40 g z herbatą lub melisą. Odwar z kory lub młodych liści służy do kąpieli dla dzieci słabowitych, potrzebujących wzmocnienia. Z kotków destyluje się woda przyjemnie pachnąca i orzeźwiająca, której można używać jak wody różanej.”
Z wysuszonych lub świeżych bazi – kwiatostanów kotkowatych wierzby obojętnie jakiego gatunku dr Różański poleca sporządzać napar, biorąc 1 łyżkę surowca na 1 szklankę wrzątku (może być mleko z miodem). „Herbatkę z bazi można podawać dzieciom, a nawet niemowlętom (1 łyżka herbatki 3 razy dziennie) przy przeziębieniu, gorączce i grypie. Korzystne jest łączenie wierzby (kora, pędy, bazie) z lipą, wiązówką, pączkami sosny, owocem maliny, tymiankiem, hyzopem i cząbrem.
Surowce wierzbowe zawierają olejek eteryczny, fitosterole, fenolokwasy, cukry proste, śluzy, flawonoidy i glikozydy salicylowe. Działają napotnie, przeciwgorączkowo, wykrztuśnie, przeciwkaszlowo i przeciwzapalnie, łagodnie uspokajająco.”
Jest też interesujący internetowy przepis na syrop z kwiatostanów (bazi) wierzbowych:
40dag pączków wierzby,
3 łyżki kory zdjętej z gałązek
2 l wody,
1 kg cukru, sok z 1 cytryny
Bazie z korą zalewamy zimną wodą i leciutko gotujemy 20 min. Odstawiamy na kilkanaście godzin. Przecedzamy i wyciskamy dobrze surowiec, uzyskany płyn podgrzewamy, dodajemy cukier i sok z cytryny, po zagotowaniu przelewamy do wyparzonych słoiczków i zamykamy.
Pijemy z gorącym naparem np. macierzanki, hyzopu, wiązówki (temp. minimum 50 ℃ ). Składniki czynne są wówczas szybciej absorbowane i skuteczniej działają. Dorośli łyżkę stołową na szklankę, dzieci łyżeczkę (5ml).

Topole są dwupienne. Oznacza to, że kwiaty żeńskie z zalążniami i słupkami są na innym drzewie a kwiaty męskie z pylnikami, które wysypią przenoszony przez wiatr pyłek na innym drzewie. Wartościowe są jedne i drugie kwiatostany. Warto po silniejszych wiatrach skorzystać z tego, że topole zrzucają całe długopędy i zebrać dostępny wtedy surowiec. Przy ścinaniu drzew np. olszy marnuje się najlepszy leczniczo materiał i też warto zebrać jeżeli zobaczymy takie porzucone bogactwo. Zbieramy od lutego do maja – od zamkniętych pąków liściowych i kwiatowych po majowe rozwijające się  liście i kwiaty, które u podstawy posiadają jeszcze zachowane łuskowate osłonk

Działanie pączków różnych gatunków iglastych: czyszczące krew (odtruwające), wykrztuśne, odkażające, rozkurczowe, moczopędne, napotne, przeciwgorączkowe, żółciopędne, przeciwbólowe, wzmacniające, przeciwreumatyczne, estrogenne, fungistatyczne (przeciwgrzybicze).

Napar: 2-3 łyżki rozdrobnionych pączków zalać 2 szklankami wrzącej wody lub wrzącego mleka, zaparzać przez 20 minut, przecedzić. Osłodzić miodem. Pić kilka razy dziennie po 100-200 ml. Czysty napar z pączków stosować do okładów na stawy, owrzodzenia, trudno gojące się rany, ropnie i pryszcze.

Żyworódka pierzasta
Sok z ziela: 1 łyżka 2 razy dziennie po uprzednim rozmieszaniu z wodą i miodem. Ponadto do okładów, przemywania.

2. Wyciąg na winie: 1 cz. surowca rozdrobnionego świeżego na 5 cz. wina białego lub czerwonego, wytrawiać przynajmniej 2 tygodnie, przecedzić. Pić 30-50 ml dziennie. Również nadaje się do okładów i obmywania schorzałej skóry.

3. Macerat: 1 cz. świeżego rozdrobnionego surowca zalać 3 częściami wody zdrojowej; odstawić na 8 godzin, przecedzić. Pić 2 razy dziennie po 2-3 łyżki. Nadaje się do przemywania i okładów. Sok i macerat można przelać do woreczków na lód i zamrozić.

4. Nalewka: 1 część surowca świeżego i rozdrobnionego zalać 3 częściami alkoholu 30-40%; odstawić na 7 dni, przefiltrować. Zażywać 2 razy dziennie po 10 ml.

Wykazuje synergizm (współdziałanie potęgowane) z miodem, propolisem, mleczkiem pszczelim, tranem, olejem lnianym, olejem konopnym, aloesem, wyciągiem z borowiny, żywokostem, farbownikiem, lukrecją, pokrzywą, bluszczykiem kurdybankiem, babką szerokolistną/średnią/wąskolistną, mniszkiem, kobylakiem, jastrzębcem, pępawą, płucnicą islandzką, Marchantia, torfowcem (wyciągi z ziela świeżego), paprotką słodką, łopianem, niecierpkiem, rdestami, turzycą i agawą.

Gojąco na rany i oparzenia, wypryski działa roztarte ziele żyworódki z masłem krowim, kozim, olejem lnianym, konopnym, rokitnikowym i (lub) tranem.

Przeciwwskazania: przy równoczesnym zażywaniu glikozydów nasercowych uwzględnić nasercowy wpływ żyworódki. Nie stosować u kobiet w ciąży.

Aloesy – surowiec - http://www.rozanski.ch/fitoterapia1.htm

Wykorzystuje się całe świeże rośliny lub ich liście. Z roślin uzyskuje się sok, który poddaje się zagęszczeniu poprzez ogrzewanie (odparowanie wody). Stężony i zagęszczony sok aloesów nosi nazwę alony. Całkowicie wysuszona alona ma postać proszku o specyficznym zapachu i gorzkim smaku; łatwo rozpuszczalnym w wodzie, glicerynie, alkoholu etylowym i w kwasie octowym. Stosowana jest w recepturze do sporządzania pigułek przeczyszczających oraz nalewki aloesowej - Tinctura Aloe.

Skład chemiczny

Tkanka miękiszowa aloesów zawiera liczne sole mineralne (np. miedź, żelazo, kobalt, molibden, wapń, krzem), kwasy organiczne, witaminy, glikozydy (aloiny), związki antronowe (np. aleozyna, homonataloina), żywice (ok. 10%) oraz garbniki i enzymy. Działanie. Alona drażni śluzówkę jelita grubego wywołując jego przekrwienie, wzmaga ruchy robaczkowe jelita - powodując po 8-9 godzinach przeczyszczenie; zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego, jelitowego i żółci; odruchowo powoduje przekrwienie macicy i narządów pobliskich. Wodne i alkoholowe wyciągi ze świeżego aloesu oraz naturalny nie zagęszczony sok działają stymulujące na granulopoezę (dojrzewanie granulocytów), ogólnie wzmacniająco (tonizująco), zwiększają liczbę limfocytów B nasilając odpowiedź humoralną (wzmagają siły odpornościowe organizmu na choroby), przyśpieszają ziarninowanie i gojenie się ran, bardzo korzystnie wpływają na narząd wzroku. Ponadto syrop aloesowy w połączeniu z preparatami żelaza i zespołem witamin staje się doskonałym środkiem zwiększającym liczbę krwinek czerwonych i stężenie hemoglobiny we krwi.Wskazania. Alona: zaparcia, atonia jelit.
Pozostałe przetwory aloesowe: wszelkie choroby skórne (np. przewlekła łuszczyca, trądziki), zmniejszona odporność organizmu na zakażenia bakteryjne i wirusowe, ogólne osłabienie i złe samopoczucie, brak apetytu i słabe trawienie, wadliwa przemiana materii, schorzenia narządu wzroku, zapalenie przydatków, niedokrwistość, schorzenia włosów, uszkodzenia skóry i błon śluzowych trudno gojące się, dychawica oskrzelowa, choroby zakaźne.

Przeciwwskazania dla alony: stany zapalne nerek i dróg moczowych, ciąża, menstruacja, stany zapalne układu pokarmowego (ślepej kiszki!).

Grubosz jajowaty Crasula ovata nazywany drzewkiem szczęścia dobrze mieć w domu choćby dla tego, że nocą otwierają się jego aparaty szparkowe i wydziela do powietrza tlen. Zastosowanie zewnętrzne jest podobne jak żyworódki daigremonta. Pamiętajmy, że zanim zastosujemy nawet zewnętrznie jakąś nową roślinę sprawdźmy jej działanie na małej powierzchni na delikatnej skórze, np. wewnętrznej strony przedramienia. Gdyby pojawiły się zaczerwienienie czy pieczenie (których nie powinno być przy działaniu danej rośliny) zrezygnujmy z jej stosowania.  
https://www.kalendarzrolnikow.pl/?act=art_search&art_szuk=drzewko+szcz%C4%99%C5%9Bcia&crtoken=34ab903b0239e5566916d990b783b520
https://rozanski.li/2309/zywordka-pierzasta-bryophyllum-pinnatum-lamarck-oken-w-medycynie-ludowej/
Polecam artykuł Wiosna z ziołami na samym dole zakładki My i przyroda bo… wiosna nadchodzi!